GÖTÜRÜ BEDEL ESER SÖZLEŞMELERİNE DAYALI UYUŞMAZLIKLARDA BİLİRKİŞİ İNCELEME ESASLARI - 20.11.2017
15. Hukuk Dairesi 2016/1773 E. , 2017/4033 K.
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, iş sahibi fazla ödemenin istirdadını talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
Davacı vekili, müvekkilinin Antalya Beldibinde bulunan işletmeyi daha iyi hale getirmek için davalı yüklenici ile sözleşme imzaladıklarını, sözleşme uyarınca davalının tadilat ve dekorasyon işini üstlendiğini, ancak kararlaştırılan işlerin yapılmadığını ve bitirilip teslim edilmediğini, sözleşmenin davalı tarafın edimini yerine getirmemesi nedeniyle yaptırılan tespit sonucu fazla ödeme, cezai şart ve uğranılan zararlarla ilgili olarak 63.908,80 TL olduğunu, fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydıyla, uğranılan zararların tahsilini talep etmiştir.
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, iş sahibi fazla ödemenin istirdadını talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
Davacı vekili, müvekkilinin Antalya Beldibinde bulunan işletmeyi daha iyi hale getirmek için davalı yüklenici ile sözleşme imzaladıklarını, sözleşme uyarınca davalının tadilat ve dekorasyon işini üstlendiğini, ancak kararlaştırılan işlerin yapılmadığını ve bitirilip teslim edilmediğini, sözleşmenin davalı tarafın edimini yerine getirmemesi nedeniyle yaptırılan tespit sonucu fazla ödeme, cezai şart ve uğranılan zararlarla ilgili olarak 63.908,80 TL olduğunu, fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydıyla, uğranılan zararların tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili ise, sözleşme uyarınca mobilya hariç olmak üzere tüm işlerin tamamlandığını ve ilave imalâtların yapıldığını, mobilyaların da tamamlanıp 20.12.2011 tarihinde davacının adresinde hazır hale getirildiğini, işin tamamlanamadığını, kendilerinin de tespit yaptırdıklarını ve iş bedelinin 82.500,00 TL olarak belirlendiğini, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, 01.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirlenen 34.260,00 TL eksik iş bedeli hesaplanarak bu bedelin tahsiline, cezai şart ve uğranılan zararlar (kâr kaybı) yönünden karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında imzalandığı 01.10.2011 tarihinde götürü bedel eser sözleşmesi kurulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davacı fazla ödeme yapıldığını, eserde ayıp ve kusurlar bulunduğunu ileri sürerek, fazla ödemenin istirdadını da talep etmiştir. Davalı ise, davanın reddi gerektiğini savunmuş, eksiklik bulunmadığını, işleri tamamladığını ve ayrıca ilave işler yapıldığını da bildirmiştir. Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucu son
rapor hükme esas alınmışsa da, bu raporun ve diğer alınan raporların dosya kapsamına uygun olmayıp, bilirkişi kurulunda da mobilya konusunda uzman bulunmadığı anlaşıldığından hükmü esas alınamayacak niteliktedir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda da hesap yöntemi dairemizin uygulamalarına ve dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK'nın 365. maddesi kapsamında düzenlenen Götürü bedel eser sözleşmelerinde hakedilen iş bedeli-diğer bir anlatımla iadesi gereken fazla iş bedeli-fiziki oran yöntemiyle bulunmalı, eksik ve kusurlar dikkate alınarak fizik oran kurulmalıdır. İlave işlerle ilgili olarak da, 818 sayılı BK'nın 366. maddesi uyarınca imalâtın yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa rayici ile hesaplama yapılması gerekirken, bu hususa uyulmadan alınan bilirkişi raporuna dayalı karar verilmesi doğru olmamıştır.
Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş; Mahkemece, aralarında inşaat mühendisi ve işyeri mobilyası konusunda uzman bilirkişi kurulu oluşturularak, sözleşmenin 105.000,00 TL götürü bedel olarak kararlaştırıldığı ve bedelin ödendiği gözetilerek, sözleşme kapsamında yapılan işin (imâl edilen mobilyalarla ilgili tevdi mahalli tayin ettirilmediğinden eksik kabul edilerek ve tespit dosyalarındaki bulgulardan da yararlanılarak) eksik ve ayıplar nazara alınarak yapılan işin tüm işe göre fiziki oranı bulunmalı, fiziki orana itiraz halinde itiraz konusunda ek rapor alınmalı, sözleşme bedeli olan 105.000,00 TL'ye uygulanmalı, sözleşme kapsamında hak edilen iş bedeli bulunmalı, ilave işlerle ilgili olarak, yapılan imalâtın yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa fiyatı ile değeri bulunmalı, bulunan her iki tutar toplanıp, tarafların diğer itirazları da değerlendirilip, varsa fazla ödemenin istirdadına karar verilmelidir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Mahkemece, 01.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirlenen 34.260,00 TL eksik iş bedeli hesaplanarak bu bedelin tahsiline, cezai şart ve uğranılan zararlar (kâr kaybı) yönünden karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında imzalandığı 01.10.2011 tarihinde götürü bedel eser sözleşmesi kurulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davacı fazla ödeme yapıldığını, eserde ayıp ve kusurlar bulunduğunu ileri sürerek, fazla ödemenin istirdadını da talep etmiştir. Davalı ise, davanın reddi gerektiğini savunmuş, eksiklik bulunmadığını, işleri tamamladığını ve ayrıca ilave işler yapıldığını da bildirmiştir. Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucu son
rapor hükme esas alınmışsa da, bu raporun ve diğer alınan raporların dosya kapsamına uygun olmayıp, bilirkişi kurulunda da mobilya konusunda uzman bulunmadığı anlaşıldığından hükmü esas alınamayacak niteliktedir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda da hesap yöntemi dairemizin uygulamalarına ve dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK'nın 365. maddesi kapsamında düzenlenen Götürü bedel eser sözleşmelerinde hakedilen iş bedeli-diğer bir anlatımla iadesi gereken fazla iş bedeli-fiziki oran yöntemiyle bulunmalı, eksik ve kusurlar dikkate alınarak fizik oran kurulmalıdır. İlave işlerle ilgili olarak da, 818 sayılı BK'nın 366. maddesi uyarınca imalâtın yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa rayici ile hesaplama yapılması gerekirken, bu hususa uyulmadan alınan bilirkişi raporuna dayalı karar verilmesi doğru olmamıştır.
Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş; Mahkemece, aralarında inşaat mühendisi ve işyeri mobilyası konusunda uzman bilirkişi kurulu oluşturularak, sözleşmenin 105.000,00 TL götürü bedel olarak kararlaştırıldığı ve bedelin ödendiği gözetilerek, sözleşme kapsamında yapılan işin (imâl edilen mobilyalarla ilgili tevdi mahalli tayin ettirilmediğinden eksik kabul edilerek ve tespit dosyalarındaki bulgulardan da yararlanılarak) eksik ve ayıplar nazara alınarak yapılan işin tüm işe göre fiziki oranı bulunmalı, fiziki orana itiraz halinde itiraz konusunda ek rapor alınmalı, sözleşme bedeli olan 105.000,00 TL'ye uygulanmalı, sözleşme kapsamında hak edilen iş bedeli bulunmalı, ilave işlerle ilgili olarak, yapılan imalâtın yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa fiyatı ile değeri bulunmalı, bulunan her iki tutar toplanıp, tarafların diğer itirazları da değerlendirilip, varsa fazla ödemenin istirdadına karar verilmelidir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yorumlar
Yorum Gönder